فهرست مناسبتها با جزئیات

    • ۱۵ خرداد
    • 5 June
    • ٩ ذوالحجه


در چنین روزی در سال 1967 میلادی به هنگام جنگ های شش روز میان اعراب و رژیم صیهونیستی ، این رژیم بیت المقدس را  به طور کامل اشغال خود در آورد . پس از  سال 1918 در گیری میان  نیروهای عرب و انگلیس آغاز شده بود و در این میان نیروهای استعمارگر خواستار افزایش حضور خود در منطقه خاورمیانه بودند . در سال 1948 سرانجام  رژیم صهیونیستی اعلام موجودیت کردو بخش غربی بیت المقدس را به اشغال خویش در آورد . پس از آن بود که این شهر مقدس به دو قسمت تقسیم شد.    رژیم صهیونیستی درجنگ ژوئن1967 تمامی بخش شرقی بیت المقدس را نیز اشغال کرد و به این ترتیب اشغال بیت المقدس را کامل کرد . در سال 1969 صهیونیست ها در اقدامی اهانت آمیز مسجد الاقصی را به آتش کشیدند که خشم ملتهای مسلمان را به همراه داشت .

در چنین روزی در سال 1898 میلادی فدریکو گارسیا لورکا شاعر مشهور اسپانیایی به دنیا آمد . از او نمایشنامه های بسیاری نیز به جای مانده است . عروسی خود عنوان مهمترین اثر اوست . آثاراین هنرمند بزرگ به چهار دسته تقسیم می شود . 1- نمایشنامه ها 2- نمایشنامه های کمدی 3- تئاتر تجربی مانند؛" پنج سالی که می گذرد"  4- شاهکارهای نمایشی لورکا ، که بیشتر در مورد زنان است مانند؛عروسی خون ، خانه برنادا و یرما. درآثار مذکور زنان علیه سنت غلط در جامعه طغیان می کنند و درآخر نیز شکست می خورند . از نکات قابل توجه  نمایشنامه هااین است که هیچ مردی در جامعه طغیان نمی کند.  تئاتر لورکا سرشار ازنمادهای شاعرانه است  . منظور از شاعرانه بودن تئاتر او، این نیست که بخشی از اثر با شعر گفته شده است بلکه تصویرهایی که می آفریند سرشار از تغزل و کلامی دراماتیک است . از نشانه های دیگر تئاتر لورکا این است که تئاتر او اثری نیست که رئالیست را به صورت تکراری و روزمره نشان دهد .آثاراودارای فضایی شاعرانه ، تخیلی و سرشار از رنگ ، ریتم و نماد است که قبل از هر چیز با عواطف انسان بازی می کند و از این طریق اندیشه ما را به طغیان ، فکر کردن به موقعیت خود دراجتماع و ارتباط با گذشته مجبورمی کند .


در چنین روزی در سال 1932 میلادی براون رمان نویس مشهور ایرلندی به دنیا آمد . پای چپ من و تمام روز های گذشته عناوین مهمترین آثار اویند .

در چنین روزی در سال 221 قبل از میلاد شو یوان یکی از مشهور ترین شاعران چینی دیده از جهان فروبست .


در چنین روزی در سال 1849 میلادی    کشور دانمارک به استقلال دست یافت . این کشور در سال 1953 در همین روز نظام خود را به مشروطه تغییر داد .


پس از سخنرانی آتشین و تاریخی حضرت امام خمینی ره در سیزدهم خرداد 1342 در مدرسه فیضیه قم علیه رژیم ستمشاهی ، عمال رژیم در  سحرگاه پانزدهم خرداد سال 1342، با هجوم به منزل ایشان  دستگیر کرده و به زندانی در تهران منتقل کردند . با انتشار خبر دستگیر حضرت امام ره  بسیاری از مردم قم در منزل ایشان حضور یافتند و جویای حال ایشان شدند . آنگاه  جمعیت به همراه پسر بزرگ حضرت امام ، حاج آقا مصطفی ، به سمت حرم مطهر حضرت معصومه (س) به حرکت در آمد و چنان شد که در عرض چندین دقیقه فوج جمعیت شعار گویان به مذمت رژیم ستم شاهی پرداختند . مردم شعار "یامرگ یا خمینی" سر می دادند .
در  ساعت ده صبح، نظامیان رژیم پهلوی با حضور دربرابر مردم به گشودن تیر علیه مردم پرداختند و شمار کثیری از تظاهر کنندگان را به خاک و خون کشیدند . اما امر تنها به قم محدود نشد  . مردم تهران نیز با حضور در خیابانها نسبت به دستگیر حضرت امام  دست به اعتراض  گستدره ای زدند که با واکنش شدید رژیم پهلوی روبرو شد . در این میان جمعیت شعار می داد «یا مرگ یا خمینی »  و نظامیان هم مردم را بی هیچ دریغی  به رگبار می بستند . در این میان شهر های دیگر کشور نیز
مانند شیراز، تبریز و مشهد بستر اعتراض علیه رژیم شد .  در آن شهر ها نیز بسیاری از مردم به درجه  شهادت نایل آمدند .
قیام پانزده خرداد که بعدها به نقطه عطفی در تاریخ ایران بدل شد بسیاری از وقایع بعدی را رقم زد که در پایان نیز پیروزی انقلاب اسلامی را به دنبال  داشت .

در چنین روزی در سال 1299 ه ش قیام   میرزا کوچک خان آغاز شد .
یونس ملقب به میرزا کوچک ، پس از آن که خواندن و نوشتن را در یکى از مکتب خانه‏هاى زادگاهش آموخت، درنوجوانى
‏به فراگیرى علوم دینى و معارف قرآنى و روایى روى آورد و چندین سال  در مدرسه حاجى حسن واقع در صالح آباد  و مدرسه جامع رشت  به یادگیرى زبان و ادبیات عرب، منطق، مقدمات فقه و اصول پرداخت . وی در سال 1322 ه.ق در عالى‏ترین درس دوره سطح حوزه علمیه یعنى آموختن کفایة‏الاصول شرکت جست و در محضر آیة الله سید عبدالوهاب صالح ضیاء برى تلمذ کرد . او   در سن 28 سالگى به درجه اجتهاد نایل آمد .میرزا کوچک خان جوانى خوش اندام، مودب و فروتن بود. چشمانى زاغ، سیمائى متبسم، بازوانى ورزیده و پیشانى باز داشت. در روابط اجتماعى با دوستان، خویشاوندان و آشنایان بسیار خوش برخورد، باعاطفه و توام با صمیمیت ‏بود و از جنبه روحى، عفیف و انسانى معتقد به فرائض دینى و مؤمن به اصول اخلاقى به شمار مى‏آمد. با قرآن بسیار مانوس بود ودرتصمیم ‏گیرى‏ها به این کلام آسمانى تفال مى‏زد و به استخاره عقیده خاصى داشت و اغلب کارهایش را با استخاره انجام مى‏داد.  هیچ گاه واجباتش ترک نمى‏گردید و عبادات مستحبى را نیز انجام  مى‏ داد.  او  تحت تاثیر اندیشه‏هاى آخوند خراسانی به حوزه عمل سیاسی روی آورد و  رهبرى روحانیت رشت را در انقلاب مشروطه به عهده گرفت . میرزا بعد ها در فتح تهران شرکت کرد و در جنگ سه روزه مجاهدین با قوای استبداد مامور جبهه قزاقخانه بود  .مجلس شورای ملی در سالهای پایانی عمر خود استخدام مورگان شوستر آمریکایی را به تصویب رساند . مورگان سه سال به ریاست خزانه داری کل منصوب شد و در سیستم مالی کشور اصلاحات مالی چشم گیری را رقم زد . اما روس ها و انگلیس ها که تاب حضور کشور ثالثی را در ایران نداشتند و ایران رادر تیول خود می پنداشتند نسبت به این کار اعتراض کردند . در این زمان روسیه طی اولتیماتومی به ایران خواستار اخراج شوستر از کشور شد . در این زمان نیز میرزا در ماجرای اولتیماتوم روسیه به ایران که منجر به تعطیلی مجلس شد  در ردیف مخالفان قبول اولتیماتوم در آمد . بر اساس  قرار داد 1907 م ایران میان روس ها و انگلیسی ها تقسیم شد . شمال ایران به اشغال روس ها در آمد . و پس از جنگ اول جهانی نیز انگلیسی ها با اشغال بوشهر به سوی شیراز پیشروی کرده و مناطق جنوبی ایران را به تصرف خود در آوردند .  کوچک خان درهمین زمان بود که  با گرویدن به اندیشه اتحاد  دنیای اسلام تشکیلات نظامی را بوجود آورد تا به نجات کشور بپردازد . وی به همین منظور نهضت جنگل را پایه ریزی کرد .هیات اتحاد اسلام مرامنامه ای در نه ماده تصویب کرد که بر اساس آن حکومت در دست نمایندگان مردم قرار می گرفت . این مرامنامه حاوی 34 ماده بود و شمول آن تمامی حوزه های اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی را در بر می گرفت . وی بعد ها تصمیم گرفت که با ایجاد یک پایگاه نظامی و تهیه سلاح گرم شمال کشور را از لوث وجود اشغالگران روس پاک کند . اما در این میان دشمن جنگلی ها تنها روسیه نبود بلکه دولت ایران که به شدت تحت فشار روس ها بود با مبارزه عملی و علنی با قوای جنگل پرداختند . نخستین نبرد سنگین جنگلی ها با قوای دولتی و در همین راستا در منطقه کسما شکل گرفت . در این نبرد جنگلی ها دشمن تا بن دندان مسلح را از پای در آوردند . البته در نبردهای بعدی روس ها و دولت مرکزی ایران در اقدامی هماهنگ ضربه سختی به جنگلی ها وارد ساختند . جنگلی ها  تازمانی که تزارها ،  قدرت را در دست داشتند به مبارزه و مخالفت با آنان پرداختند . اما در آغاز پیروزی انقلاب اکتبر روسیه  ، روابط جنگلی ها با روسیه تبد یل به روابط حسنه شد . در این میان دولت انگلستان هم به نهضت جنگل پیام داده بود که در صورت اجازه عبور ارتش انگلستان از گیلان به روسیه ،  بریتانیا حکومت جنگلی ها را در گیلان به رسمیت می شناسد اما پاسخ میرزا به این پیشنهاد منفی بود . پس از آن بود که  روسها رفتار خود را تغییر دادند. در این میان ژنرال بیچراخوف فرمانده قشون  روس در گیلان با انگلیسی ها هم دست شد و خواست که از این طریق نیروهای خود را برای سرکوب انقلاب بلشویکی اعزام نماید . در این زمان بزرگترین نبرد میان روس ها و جنگلی ها در منجیل رخ داد . پس از آن  انگلیس و روس در اقدامی هماهنگ گیلان را به تصرف خود در آوردند ودر این زمان مبارزات میرزا وارد دور تازه ای شد .
بعدها  در سال 1299 روس ها رفتار خود را به طریق مزورانه ای تغییر دادند و به میرزا کوچک پیغام دادند که حاضرند با آنها همکاری کنند . میرزا در مواردی  با روس ها به توافق رسید که  از میان مفاد توافقنامه می توان به  تاسیس حکومت جمهوری انقلابی در گیلان ، عدم مداخله شوروی در ایران و عدم اجرای اصول کمونیسم و ممنوع بودن تبلیغات کمونیستی در کشور اشاره کرد . حکومت جمهوری در گیلان شکل  گرفت  . اما بر خی از عناصر کمونیست مرام چون احسان الله خان دوستدار و خالو قربان پست های کلیدی را از آن خود کردند . در این مرحله بود که سیاست تهی کردن از داخل نهضت جنگل از سوی روس ها نمود بیشتری یافت . با این رهیافت ،  حوزه عمل کمونیست ها در گیلان افزایش یافت  تا آن جا که کودتایی  سرخ در رشت از سوی روس ها رخ داد .  کودتا گران حملات سنگین خود را علیه نهضت جنگل آغازکردند و نقشه ترور میرزا را کشیدند  والبته در این میان به تبلیغات اصول کمونیستی خود در گیلان مشغول شدند  .  پس ازآشکار شدن سیاست روسها  و همچنین پس از به ثمر رسیدن کودتای سال 1299 ، قوای دولتی رضا خان  از تفرق حاصله در میان نیروهای جنگل سود برده و به حمله علیه جنگلی ها پرداخت . در این میان بسیاری از  قوای متفرق جنگل که تحت فشار شدید قرار داشتند پس از یک دوره مبارزه گسترده  علیه حکومت رضا خان ، به اردوی دولت تسلیم شدند .  خالو قربان خود را سریعا به رضا خان  تسلیم کرد و به درجه سرهنگی رسید . بعد از آن بخش باقیمانده و وفادار به میرزا  به اعماق جنگل رفتند . میرزا نیز پس از مدتی  به دلیل سرمای بسیارو در زیر برف و بوران  در کوههای گیلوا جان به جان آفرین تسلیم کرد  . دشمنانش سر او را از بدن جدا کردند و برای رضاخان به ارمغان آوردند . مزار میرزا کوچک هم اکنون در بقعه سلیمان داراب واقع در دهکده سلیمان داراب رشت زیارتگاه عاشقان آزادى و آزادگى است. این بقعه بر آرامگاه سلیمان بن حمزه دارابى بنا شده است.  یاد نهضت جنگل هماره در قلب  ایرانیان و  همه آزادمردان جهان ماندگار است  .
منابع :

 سماک امانى، محمدرضا، میرزا کوچک خان جنگلی ، (گلشن ابرار )
میر ابوالقاسمى، محمد تقى،  گیلان از آغاز تا انقلاب مشروطیت
فخرایی ، ابراهیم ،  سردار جنگل
ربانی خلخالی ،  شهداى روحانیت‏شیعه در یکصدسال اخیر، ج‏1
گلى زواره ، غلامرضا ، مقاله  ماه در محاق( مجله پاسدار اسلام )